เครื่องฆ่าเชื้อแบบยูเอชที (UHT) เป็นอุปกรณ์ที่ใช้ในอุตสาหกรรมอาหารและเครื่องดื่มเพื่อทำการควบคุมและยับยั้งการเจริญเติบโตของจุลินทรีย์และสปอร์ในสารอาหาร แบบที่พบบ่อยที่สุดของเครื่องฆ่าเชื้อ UHT คือเครื่องอบความร้อนอัตโนมัติ ซึ่งมีระบบอบแห้งแบบไอน้ำที่สามารถควบคุมอุณหภูมิและเวลาเพื่อฆ่าเชื้อโรคในอาหารโดยไม่ทำให้สารอาหารสูญเสีย
เครื่องฆ่าเชื้อแบบยูเอชที (UHT Sterilizer)
เครื่องฆ่าเชื้อแบบยูเอชที (UHT) เป็นอุปกรณ์ที่สำคัญในอุตสาหกรรมอาหารและเครื่องดื่ม ถูกใช้เพื่อยับยั้งการเจริญเติบโตของจุลินทรีย์และสปอร์ในอาหารผ่านการทำความร้อนสูงในระยะเวลาสั้น โดย UHT ย่อมาจาก Ultra High Temperature ซึ่งหมายถึงการทำความร้อนที่อุณหภูมิสูง (ประมาณ 135-150°C) เป็นเวลาสั้น ๆ (ประมาณ 2-5 วินาที) ทำให้สามารถฆ่าเชื้อจุลินทรีย์ที่ทำให้เกิดการเสียหายของอาหารได้โดยไม่ทำลายสารอาหารที่สำคัญ
ส่วนประกอบของเครื่องฆ่าเชื้อแบบยูเอชที
- หม้อทำความร้อน (Heating Chamber): ทำความร้อนด้วยอุณหภูมิสูง
- ระบบควบคุมเวลา (Timing Control): ควบคุมเวลาการทำความร้อนเพื่อให้เหมาะสมกับผลิตภัณฑ์
- ระบบระบายความร้อน (Cooling System): ลดอุณหภูมิของอาหารหลังจากทำความร้อน
- ปั๊มหมุนเวียน (Circulating Pump): ช่วยหมุนเวียนอาหารผ่านระบบ
- ระบบทำความสะอาดในตัว (CIP – Clean-in-Place): ระบบทำความสะอาดอัตโนมัติภายในเครื่อง
- ท่อส่งไอน้ำ (Steam Pipes): ใช้ในการส่งไอน้ำเพื่อการทำความร้อน
การใช้งานของเครื่องฆ่าเชื้อแบบยูเอชที
- อุตสาหกรรมอาหารและเครื่องดื่ม: ใช้ในการฆ่าเชื้อในนม น้ำผลไม้ ซุป และอาหารเหลวอื่นๆ
- อุตสาหกรรมนม: ใช้ในผลิตภัณฑ์นมพาสเจอร์ไรส์ นมยูเอชที
- อุตสาหกรรมอาหารสำเร็จรูป: ใช้ในการผลิตอาหารสำเร็จรูปที่ต้องการเก็บรักษานานโดยไม่ต้องแช่เย็น
ราคาโดยประมาณของเครื่องฆ่าเชื้อแบบยูเอชที
ราคาของเครื่องฆ่าเชื้อแบบยูเอชทีอาจเริ่มต้นที่ 500,000 บาทสำหรับรุ่นขนาดเล็ก และอาจสูงขึ้นถึงหลายล้านบาทสำหรับรุ่นที่มีขนาดใหญ่และฟังก์ชันที่หลากหลาย
ข้อดีข้อเสียของเครื่องฆ่าเชื้อแบบยูเอชที
ข้อดี:
• ช่วยยืดอายุการเก็บรักษาอาหารโดยไม่ต้องแช่เย็น
• รักษาสารอาหารและรสชาติของผลิตภัณฑ์
• ประหยัดพลังงานเนื่องจากทำงานในเวลาสั้น
ข้อเสีย:
• ลงทุนเริ่มต้นสูง
• ต้องการการบำรุงรักษาและการตรวจสอบระบบทำความร้อนอย่างสม่ำเสมอ
วัตถุดิบที่ใช้กับเครื่อง
- นม
- น้ำผลไม้
- ซุป
- อาหารเหลวทุกชนิด
ประวัติความเป็นมาของเครื่องฆ่าเชื้อแบบยูเอชที
เครื่องฆ่าเชื้อแบบยูเอชทีถูกพัฒนาขึ้นในช่วงทศวรรษที่ 1960 เพื่อใช้ในอุตสาหกรรมนมและอาหารเหลวที่ต้องการยืดอายุการเก็บรักษาโดยไม่ต้องแช่เย็น การพัฒนานี้เกิดขึ้นในยุโรปและอเมริกา โดยในช่วงแรก เทคโนโลยีนี้ใช้ในการผลิตนมยูเอชทีที่สามารถเก็บรักษาได้เป็นเวลานานโดยไม่ต้องแช่เย็น ในช่วงทศวรรษที่ 1970-1980 เทคโนโลยีนี้ถูกนำไปใช้ในอุตสาหกรรมอาหารและเครื่องดื่มมากขึ้น เช่น น้ำผลไม้และซุป การพัฒนาของเครื่องยูเอชทีทำให้ผู้ผลิตอาหารสามารถตอบสนองความต้องการของผู้บริโภคที่ต้องการผลิตภัณฑ์ที่สามารถเก็บรักษาได้นานและปลอดภัยจากจุลินทรีย์ เทคโนโลยีนี้ยังได้รับการปรับปรุงเพื่อให้เหมาะสมกับการผลิตอาหารที่หลากหลายมากขึ้น จนกระทั่งในปัจจุบันเครื่องฆ่าเชื้อยูเอชทีได้กลายเป็นเครื่องมือที่สำคัญในอุตสาหกรรมทั่วโลก
คุณลักษณะและองค์ประกอบสำคัญของเครื่องฆ่าเชื้อ UHT
1. ระบบอบแห้งแบบไอน้ำ เครื่อง UHT มักใช้ระบบอบแห้งแบบไอน้ำที่สามารถควบคุมอุณหภูมิและเวลาอย่างแม่นยำเพื่อฆ่าเชื้อโรคในอาหาร โดยไม่ทำให้สารอาหารสูญเสีย
2. ห้องอบแห้ง เครื่องฆ่าเชื้อ UHT มีห้องอบแห้งที่ใช้สำหรับการปรับความร้อนและเวลาเพื่อฆ่าเชื้อโรคในอาหาร ซึ่งอาจมีการควบคุมด้วยระบบอัตโนมัติหรือโดยการปรับแต่ง
3. ระบบควบคุมอุณหภูมิและเวลา เครื่อง UHT มักมีระบบควบคุมอุณหภูมิและเวลาที่สามารถปรับได้อย่างแม่นยำ เพื่อให้มั่นใจว่าการอบจะทำให้เชื้อโรคถูกฆ่าทั้งหมด
4. ห้องสังเคราะห์ เครื่องฆ่าเชื้อ UHT มีห้องสังเคราะห์ที่ใช้สำหรับผสมและตรวจสอบสารประกอบที่จำเป็นสำหรับการปรับปรุงการอบเพื่อควบคุมเชื้อโรค
5. ระบบถ่ายเทความร้อน เครื่อง UHT มักมีระบบที่สามารถถ่ายเทความร้อนให้แบบที่มีประสิทธิภาพเพื่อการฆ่าเชื้อโรค
6. แผงควบคุม เครื่องฆ่าเชื้อ UHT มักมีแผงควบคุมที่ใช้งานง่ายสำหรับการตั้งค่าและควบคุมการทำงานของเครื่อง
7. คุณสมบัติความปลอดภัย เครื่องฆ่าเชื้อ UHT มักมีคุณสมบัติความปลอดภัยเพื่อป้องกันการเกิดอุบัติเหตุระหว่างการใช้งาน เช่น ปุ่มหยุดฉุกเฉิน ประตูความปลอดภัย และระบบเซ็นเซอร์เพื่อตรวจจับความผิดปกติ
เครื่องฆ่าเชื้อ UHT มีความสำคัญในการปรับปรุงคุณภาพและความคงสภาพของอาหารโดยลดการสูญเสียของสารอาหารและการเสื่อมสภาพโดยรวม เป็นอุปกรณ์ที่สำคัญในอุตสาหกรรมอาหารและเครื่องดื่มที่มีประสิทธิภาพและมั่นคง