เครื่องกำเนิดไอน้ำ และสถานีแก๊ส Steam Boiler & Gas Station
เป็นระบบที่ใช้ในการผลิตไอน้ำโดยใช้แหล่งพลังงานไอน้ำ และแหล่งพลังงานก๊าซเพื่อให้ได้ก๊าซเชื้อเพลิงเพื่อใช้ในกระบวนการผลิต ซึ่งมักใช้ในโรงงานหรือสถานที่ที่ต้องการพลังงานไอน้ำและก๊าซเชื้อเพลิงสูง
เครื่องกำเนิดไอน้ำ (Steam Generator)คืออะไร?
เครื่องกำเนิดไอน้ำ หรือที่เรียกว่า Steam Generator เป็นอุปกรณ์ที่ทำหน้าที่ผลิตไอน้ำจากน้ำ โดยใช้ความร้อนจากแหล่งต่าง ๆ เช่น เชื้อเพลิงฟอสซิล ไฟฟ้า หรือพลังงานนิวเคลียร์ ไอน้ำที่ได้จะถูกใช้ในหลากหลายอุตสาหกรรม เช่น การผลิตไฟฟ้า อุตสาหกรรมการผลิตอาหาร และกระบวนการผลิตต่างๆ ที่ต้องการความร้อนหรือแรงดันสูง
หลักการทำงานของเครื่องกำเนิดไอน้ำ
เครื่องกำเนิดไอน้ำทำงานโดยการให้ความร้อนแก่น้ำจนกระทั่งน้ำเปลี่ยนสถานะจากของเหลวกลายเป็นไอน้ำ กระบวนการนี้เริ่มจากการส่งน้ำเข้าไปในหม้อไอน้ำ (Boiler) ซึ่งในหม้อไอน้ำจะมีการติดตั้งเครื่องทำความร้อน (Heat Exchanger) ที่ใช้เชื้อเพลิงในการให้ความร้อน เมื่อน้ำถูกทำให้ร้อนขึ้นถึงจุดเดือดจะเกิดเป็นไอน้ำ ไอน้ำนี้จะถูกนำไปใช้ตามวัตถุประสงค์ที่ต้องการ เช่น การหมุนเครื่องยนต์ไอน้ำ หรือการให้ความร้อนในกระบวนการผลิต
องค์ประกอบของเครื่องกำเนิดไอน้ำ
เครื่องกำเนิดไอน้ำประกอบด้วยส่วนประกอบหลักดังนี้:
- หม้อไอน้ำ (Boiler): ภาชนะที่ใช้ในการผลิตไอน้ำจากน้ำ
- เครื่องทำความร้อน (Heat Exchanger): อุปกรณ์ที่ใช้ในการถ่ายเทความร้อนให้กับน้ำ
- ตัวควบคุมความดัน (Pressure Controller): สำหรับควบคุมความดันของไอน้ำที่ผลิต
- ปั๊มน้ำ (Water Pump): สำหรับสูบน้ำเข้าไปในหม้อไอน้ำ
- ท่อส่งไอน้ำ (Steam Pipe): สำหรับนำไอน้ำที่ผลิตออกไปใช้
ตัวอย่างการใช้งานเครื่องกำเนิดไอน้ำ
เครื่องกำเนิดไอน้ำมีการใช้งานในหลายอุตสาหกรรม เช่น:
- การผลิตไฟฟ้า: โรงไฟฟ้าส่วนใหญ่ใช้เครื่องกำเนิดไอน้ำในการผลิตไอน้ำเพื่อนำไปหมุนกังหันไอน้ำและผลิตไฟฟ้า
- อุตสาหกรรมอาหาร: ใช้ในการปรุงอาหารหรือการสเตอริไลซ์ผลิตภัณฑ์เพื่อฆ่าเชื้อ
- อุตสาหกรรมเคมี: ใช้ในกระบวนการที่ต้องการความร้อนสูง หรือในการเปลี่ยนสถานะของสาร
ราคาโดยประมาณของเครื่องกำเนิดไอน้ำ
ราคาของเครื่องกำเนิดไอน้ำจะแตกต่างกันไปขึ้นอยู่กับขนาด ความสามารถ และแหล่งพลังงานที่ใช้ โดยทั่วไปแล้วราคาอาจอยู่ในช่วง 500,000 ถึง 5,000,000 บาท หรือมากกว่านั้น สำหรับเครื่องขนาดใหญ่และมีความสามารถสูง
ข้อดีข้อเสียของเครื่องกำเนิดไอน้ำ
ข้อดี:
- ประสิทธิภาพสูง: สามารถผลิตไอน้ำได้ในปริมาณมากและรวดเร็ว
- การใช้งานหลากหลาย: ใช้ได้ในหลากหลายอุตสาหกรรมและกระบวนการผลิต
- ความน่าเชื่อถือ: เครื่องกำเนิดไอน้ำมีความเสถียรและสามารถทำงานได้ต่อเนื่อง
ข้อเสีย:
- ต้นทุนสูง: ทั้งในเรื่องของการติดตั้งและการบำรุงรักษา
- การใช้น้ำและพลังงานมาก: ต้องใช้น้ำและพลังงานในปริมาณมากในการผลิตไอน้ำ
- ความเสี่ยงด้านความปลอดภัย: การทำงานที่มีความดันสูงอาจเกิดอันตรายได้ หากไม่ได้รับการดูแลอย่างเหมาะสม
วิธีการเลือกเครื่องกำเนิดไอน้ำ
การเลือกเครื่องกำเนิดไอน้ำควรพิจารณาจากปัจจัยดังนี้:
- ขนาดและกำลังการผลิต: เลือกเครื่องที่มีขนาดและกำลังการผลิตเหมาะสมกับความต้องการของอุตสาหกรรม
- แหล่งพลังงาน: เลือกเครื่องที่ใช้แหล่งพลังงานที่สามารถเข้าถึงและมีต้นทุนต่ำในระยะยาว
- ระบบควบคุม: ควรมีระบบควบคุมความดันและอุณหภูมิที่แม่นยำและสามารถปรับแต่งได้
- บริการหลังการขาย: เลือกผู้ผลิตที่มีบริการหลังการขายที่ดีและมีการรับประกันเครื่อง
วัตถุดิบที่ใช้กับเครื่องกำเนิดไอน้ำ
วัตถุดิบหลักที่ใช้กับเครื่องกำเนิดไอน้ำคือ น้ำ ซึ่งจะถูกเปลี่ยนสถานะเป็นไอน้ำผ่านกระบวนการให้ความร้อน วัตถุดิบที่ใช้ในการให้ความร้อนสามารถเป็นได้ทั้ง เชื้อเพลิงฟอสซิล (เช่น น้ำมัน ถ่านหิน แก๊ส) ไฟฟ้า หรือ พลังงานนิวเคลียร์
ประวัติความเป็นมาของเทคโนโลยีเครื่องกำเนิดไอน้ำ
เครื่องกำเนิดไอน้ำมีประวัติการพัฒนามาอย่างยาวนาน เริ่มต้นจากการใช้งานในช่วงปฏิวัติอุตสาหกรรมเมื่อศตวรรษที่ 18 โดยเป็นองค์ประกอบสำคัญของเครื่องจักรไอน้ำที่ขับเคลื่อนโรงงานและรถไฟ ต่อมาเทคโนโลยีได้มีการพัฒนาให้มีประสิทธิภาพสูงขึ้นและใช้งานในหลากหลายอุตสาหกรรม ปัจจุบันเครื่องกำเนิดไอน้ำเป็นส่วนสำคัญในโรงงานอุตสาหกรรมและโรงไฟฟ้าทั่วโลก