การสกัดและแปรรูปสมุนไพร
การรับประทานสมุนไพรในรูปแบบวัตถุดิบสดดั่งเดิมเป็นเรื่องยากที่จะรับประทานให้ได้ปริมาณยาสารสำคัญที่พอเหมาะตามหลักเภสัชกรรม เนื่องจากในวัตถุดิบตั้งต้นของสมุนไพรมีกากใยอยู่จำนวนมาก ดังนั้นการแปรรูปให้ได้สารสำคัญเข้มข้นในปริมาณที่น้อยช่วยให้ผู้บริโภครับประทานได้ง่าย สมุนไพรไทยและสมุนไพรจีนที่มีขายในรูปแบบอาหารเสริมตามท้องตลาดมีแบรนด์ดังๆอย่าง หมอเส็ง, อภัยภูเบศร, คอร์ดี้ไทย มีการสกัดและแปรรูปเป็น 2 ลักษณะหลักคือ 1.แบบน้ำ 2.แบบแห้ง (ผงพร้อมชง, ผงอัดเม็ด, เม็ดแคปซูล)
การสกัดและแปรรูปสมุนไพรด้วยน้ำใช้ถังต้มกวนขนาดใหญ่ให้ความร้อนด้วยไอน้ำ ต้มสมุนไพรเป็นระยะเวลานานจนสารสำคัญละลายจากเนื้อสมุนไพรเป็นรูปของเหลวเข้มข้น ระยะเวลาและอุณหภูมิที่ใช้ขึ้นอยู่กับสูตรสมุนไพรที่นำมาแปรรูป บางสูตรยาใช้เวลานานถึง 2วัน2คืน สูตรสมุนไพรน้ำเข้มข้นสูง 1 แก้ว มีตัวยาเทียบเท่ากับการรับประทานสมุนไพรสดเป็นกิโลกรัม สมุนไพรบางชนิดมีกลิ่นและรสชาติที่ค่อนข้างแรงทำให้รับประทานได้ยากอาจเลือกทำเป็นลักษณะยาสมุนไพรเม็ด โดยการนำน้ำสมุนไพรที่ได้จากการต้มสกัด มาทำการอบแห้งด้วยเครื่องสเปรย์ดรายเออร์ Spray dryer ได้เป็นผงสมุนไพร แล้วจึงนำไปอัดเม็ด หรือ บรรจุแคปซูล การแปรรูปเพิ่มมูลค่าเพิ่มให้สินค้า ทั้งยังเพิ่มระยะเวลาเก็บรักษาได้นานขึ้น
การผลิตสินค้าขนาดระดับอุตสาหกรรม การสกัดด้วยการต้มน้ำเป็นเวลานานใช้พลังงานความร้อนปริมาณมาก เครื่องสกัดด่วนน้ำสมุนไพร Hi-speed extractor เป็นเครื่องสกัดน้ำสมุนไพรรูปเทคโนโลยีสูง สามารถย่นเวลาการสกัดได้ถึง 5 เท่า ทำให้ประหยัดค่าเชื้อเพลิงในการต้มน้ำสมุนไพรอย่างมาก ส่วนการอบทำผงแห้งด้วยเครื่องสเปรย์ดรายเออร์ Spray dryer การลดต้นทุนการผลิตนั้นสามารถทำได้โดยการนำน้ำสมุนไพรไประเหยข้นในเครื่องระเหยข้นแบบฟิล์มบาง Falling film evaporator ก่อนอบผงแห้งใน Spray dryer เนื่องจากการระเหยน้ำด้วยไอน้ำในเครื่องระเหยข้นแบบฟิล์มบางใช้พลังงานน้อยกว่าการระเหยในเครื่องสเปรย์ดรายเออร์ จึงควรระเหยให้เข้นข้นสูงก่อนอบแห้ง
น้ำสกัดเห็ดหลินจือมีความเข้มข้น 1-4% นำมาระเหยข้นในเครื่องระเหยข้นแบบฟิล์มบาง Falling film evaporator ให้ได้ความเข้นข้น 30% แล้วจึงนำไปอบแห้งด้วย Spray dryer การอบแห้งน้ำสมุนไพรที่มีความเข้มข้นสูง ทำให้ได้ผงแห้งเพิ่มขึ้น 6 เท่า ในระยะเวลาที่เท่ากัน ในเครื่อง Spray dryer ขนาดเท่ากัน
